با تاریخچه غذاهای لذیذ و خوش طعم کشور یونان آشنا شوید!
به گزارش وبلاگ کارآفرین، تاریخچه در غذا یونان بسیار جالب است. کشور یونان یکی از متنوع ترین غذاهای جهان را دارد که به خوبی در تمامی جهان شناخته شده هستند و در رستوران های بین المللی سرو می شوند. غذاهای یونانی به طور مشترک با بسیاری از غذاهای دیگر مدیترانه، بر سه اصل گندم، روغن زیتون بنا شده است. از سبزیجات، روغن زیتون، غلات، ماهی و گوشت از جمله گوشت خوک، مرغ، گوشت گوساله و گوشت گاو، گوشت بره، خرگوش و بز نیز در دستور تهیه غذاهای یونانی، استفاده می گردد. سایر مواد مهم شامل پاستا (به عنوان مثال هیلوپیت)، پنیرها، آب لیمو، سبزیجات متنوع، زیتون و ماست می باشد.
نان تهیه شده از گندم در همه جا یونان موجود است. از غلات دیگر، به خصوص جو، نیز در تهیه نان استفاده می گردد، به ویژه برای پکسیماتیا. مواد معمول در تهیه دسرها شامل آجیل، عسل، میوه ها و شیرینی های فیلو است. این سنت ها از غذاهای یونان باستان و بیزانس را ادامه یافته است، در حالی که تأثیرات دستور پخت های عثمانی، خاورمیانه، بالکان و ایتالیا به وضوح در فرهنگ غذای یونانی دیده می گردد. در ادامه نگاهی اجمالی بری تاریخچه دستور های غذایی در کشور یونان خواهیم انداخت، با ما همراه باشید.
برای آشنایی بیشتر با کشور یونان، مطالعه این مقاله را نیز به شما پیشنهاد می کنیم: 40 حقیقت جالب و شنیدنی درباره کشور یونان که باید بدانید!
تاریخچه غذا در یونان
غذاهای کشور یونان بخشی از فرهنگ این کشور هستند و در تصاویر و متن های دوران باستان به خوبی نفوذ این سنت دیده می گردد. هم چنین غذاهای یونانی به روم باستان و سپس در سراسر اروپا و فراتر از آن گسترش یافته است. غذای یونان باستان با نماد صرفه جویی تعیین می شد و بر سه عنصر مدیترانه ای پایه گذاری شده است: گندم، روغن زیتون و نوشیدنی، گوشت به ندرت در فرهنگ غذایی یونان خورده می گردد، گوشت ماهی بیشتر رایج است.
این فرایند در رژیم غذایی یونانی در زمان روم و عثمانی ادامه داشت و اخیرا به سبب پیشرفت فن آوری و دسترسی بیشتر به گوشت، کمی عادت غذایی یونانیان را تغییر نموده است. نوشیدنی و روغن زیتون همواره قسمت اصلی این فرهنگ بوده است و گسترش انگور و درختان زیتون در مدیترانه و مناطق دورتر به سبب استعمار یونان رخ داد.
غذاهای بیزانس با افزودن مواد جدید مانند خاویار، جوز هندی و ریحان، بسیار مشابه غذاهای یونان باستان بود. لیمو، که در غذاهای یونانی نقش برجستهای داشته و در قرن دوم معرفی گردید، قبل از استفاده در رژیم غذایی یونانی، از آن ها به عنوان دارو استفاده می شد. ماهی همچنان بخشی جدایی ناپذیر از رژیم غذایی ساکنان ساحلی است. غذاهای دوره بیزانس از موقعیت قسطنطنیه به عنوان قطب جهانی تجارت ادویه بهره بسیاری بردهاند.
ریشه برخی غذاهای یونانی
برخی از معروف ترین غذاهای یونانی نظیر سوپ عدس، فاسولادا، پنکیک یونانی، رتسینا (نوشیدنی سفید یا گل رز با طعم صمغ کاج) و پاستلی (شیرینی با کنجد پخته شده با عسل) ریشه در یونان باستان دارند. با جستوجو در دل تاریخ یونان می توان یافت که سوسیس یونانی (loukaniko) به دوره های هلنیستی و رومی، پنیر فتا، آوگوتاراهو (قلیه ماهی پخته شده)، موستالوریا و پکسیمادی (نان سخت سنتی که از گندم ، جو و گندم سیاه پخته می گردد) به دوره بیزانس باز می گردند. غذاهای باستانی و بیزانس بسیاری نیز وجود دارد، مانند فرنی (به یونانی chilós) به عنوان غذای اصلی، سس ماهی (garos) و آب نمک مخلوط شده در نوشیدنی که دیگر در کشور یونان مصرف نمی شوند.
بسیاری از غذاها یونانی به دلیل حاکمیت ونیزی ها و جنوایی ها در بسیاری از مناطق یونان از قرن 13 تا 18 میلادی، تأثیر ایتالیایی ها بر این فرهنگ را به خوبی نشان می دهند. از جمله این غذاها می توان به پاستیتسیو، پاستیتسادا، استیفادو (خورشت)، سالامی، ماکارونی، ماندولاتو و … اشاره نمود.
برخی از دستور غذاهای یونانی نیز از غذاهای عثمانی به ارث رسیده است؛ نظیر زاتزیکی، یوورلاکیا، دلمه، بورکی، باقلوا و … که ترکیبی از تأثیرات غذاهای ایرانی، شامی، ترکی و بیزانسی است. در قرن بیستم، آشپزی فرانسوی تأثیر عمده ای در پخت و پز یونانی داشت. این تاثیر بیشتر به دلیل حضور سرآشپز آموزش دیده فرانسوی، نیکلائوس تسلمنتس، بود که به عنوان مثال با ترکیب غذای بادمجان یونانی با روکش گراتن به سبک فرانسوی، یک غذای جدید یونانی-فرانسوی را به وجود آورد.
تاریخچه غذا در یونان | علاقه یونانیان به خمیر فیلو
بسیاری از مواد غذایی یونانی در خمیر فیلو، در شکل های مثلثی لقمه یا در ورق های عظیم بسته بندی می شوند. پای مرغ (kotopita)، پای اسفناج و پنیر (spanakotyropita)، پای سبزی (hortopita)، پای گوشت (kreatopita)، پای کدو سبز (kolokythopita) و… از جمله غذاهایی هستند که با خمیر فیلو تهیه می گردد. به طور کلی، یونانیان با فیلو کاری را می نمایند که ایتالیایی ها با پیتزا انجام می دهند. یونانیان تنوع بی شماری از انواع پیتاس (پای خوش طعم) را دارند.
آنالیز اجمالی از مواد تشکیل دهنده غذاهای یونانی
تعیین ترین و باستانی ترین عنصر غذاهای یونانی روغن زیتون است که در بیشتر غذاها استفاده می گردد. این ماده از درختان زیتون معروف یونانی در سراسر منطقه فراوری می گردد و طعمی متمایز را به غذای یونانی می افزاید. خود زیتون نیز در شهر های مختلف بسیار هوادار دارد. دانه پایه در یونان گندم است، اگرچه جو نیز کاشته می گردد.
از جمله سبزیجات مهمی که در دستور غذاهای یونانی بکار می رود می توان به گوجه فرنگی، بادمجان، سیب زمینی، لوبیای سبز، بامیه، فلفل سبز و پیاز اشاره نمود. عسل در یونان عمدتا عسل حاصل از شهد درختان میوه و درختان مرکبات همچون درختان لیمو، پرتقال، نارنج، عسل آویشن و عسل کاج است. مصطکی (صمغ معطر، به رنگ عاج) در جزیره خیوس (Chios) در دریای اژه پرورش می یابد.
در غذاهای یونانی بیشتر از سایر غذاهای مدیترانه ای از برخی طعم دهنده ها نظیر گیاهان پونه کوهی، نعناع، سیر، پیاز، شوید و برگ لور استفاده می نماید. از دیگر گیاهان و ادویه های رایج می توان به ریحان، آویشن و دانه رازیانه اشاره نمود. جعفری بهعنوان تزیین روی برخی از غذاها نیز استفاده می گردد. در بسیاری از دستورالعمل های یونانی، به ویژه در مناطق شمالی کشور، از ادویه جات شیرین در ترکیب با گوشت، به عنوان مثال دارچین، فلفل فرنگی و میخک در خورش استفاده می گردد.
تاریخچه غذا در یونان | گوشت بز در غذای یونان
در کشور یونان بنابه شرایط آب و هوایی و نوع دشت و زمین ها مردم بومی تمایل به پرورش بز و گوسفند نسبت به گاو دارند و بنابراین غذاهای تهیه شده از گوشت گاو غیر معمول هستند. پخت غذاهای دریایی در مناطق ساحلی و جزایر بسیار رایج است. انواع متنوعی از پنیر در غذاهای یونانی مورد استفاده قرار می گیرد، از جمله پنیر فتا، پنیر کاسری، پنیر گرویرا، پنیر آنتوتیروس، پنیر خامه ای، متسوون، پنیر روغنی (پنیر با روغن زیتون)، کالاساکی لمنوس، کاتیکی دوموکوس و میزیترا و… .
صرف غذا در رستوران و کافه ها در کشور یونان بسیار مرسوم است. کافه های و رستوران ها به طور گسترده ای انواع غذاهای یونانی را سرو می نمایند و آشپزخانه های خانگی با قیمت های مناسب طیف وسیعی از غذاهای یونانی را برای مردم محلی و گردشگران سرو می نمایند. غذاهای معمول خیابانی شامل سوولاکی، جایرو، انواع پیتاس ها و ذرت سوخاری است.
فست فود در دهه 1970 به محبوب زیادی در کشور یونان دست یافت، برخی از رستوران های زنجیرهای مانند مک دونالد و گودی علاوهبر سرو غذاهای بین المللی مانند همبرگر و برخی دیگر از غذاهای یونانی مانند سوولاکی، جایرو، تیروپیتا و اسپاناکوپیتا را نیز ارائه می دهند.
حقایق جالب از تاریخچه غذا در یونان
- اولین کتاب آشپزی توسط خوراک شناس غذا یونانی، آرکستراتوس، در سال 330 قبل از میلاد نوشته شده است که نشان می دهد آشپزی همواره در جامعه یونان از اهمیت زیادی برخوردار بوده است.
- سرآشپزهای مدرن سنت کلاه سفید و سرآشپز خود را مدیون یونانیان هستند. در قرون وسطی، راهبان صومعه ای که در صومعه های ارتدکس یونان غذا تهیه می کردند، از کلاه های سفید بلندی استفاده می کردند تا آن ها را در کارشان از راهبان عادی، که کلاه های عظیم سیاه داشتند، متمایز کند.
- بسیاری از مواد مورد استفاده در دستورهای پخت یونان مدرن تا قرون وسطی در کشور ناشناخته بود. این مواد غذایی شامل سیب زمینی، گوجه فرنگی، اسفناج، موز و سایر مواردی است که پس از کشف قاره آمریکا به یونان آمده است.